Εκρηκτική η αύξηση των «κόκκινων» δανείων

Στις 300.000 ανήλθαν το 2012 τα νοικοκυριά που καθυστέρησαν τη δόση του στεγαστικού τους δανείου. Ηδη, 200.000 από αυτά απειλούνται να χάσουν το σπίτι τους,  καθώς εμφανίζουν αδυναμία πληρωμής για πάνω από τρεις μήνες, ενώ η καθυστέρηση για τα υπόλοιπα 100.000 νοικοκυριά φθάνει έως τους τρεις μήνες.

Αν και η προοπτική της κατάσχεσης, δεν αφορά άμεσα τα σπίτια που είναι πρώτη κατοικία και δεν ξεπερνά σε αντικειμενική αξία τις 200.000 ευρώ, η απειλή αποτελεί ένα ορατό ενδεχόμενο, ακόμα και για αυτή την κατηγορία των δανειοληπτών, που δανείστηκαν για να καλύψουν τη βασική στεγαστική ανάγκη του νοικοκυριού. Η αιτία δεν είναι άλλη από το γεγονός ότι την επόμενη χρονιά, λήγει το προστατευτικό πλαίσιο για την πρώτη κατοικία, το οποίο, παρά την επιμονή της τρόικας στην κατάργησή του, ανανεώθηκε για το 2013.

Καθυστέρηση

Τα στοιχεία από τις τράπεζες, δείχνουν ότι μέσα στο 2012, ένα στα τέσσερα στεγαστικά δάνεια μπήκε σε οριστική καθυστέρηση, ενώ διαρκώς πλέον συρρικνώνεται ο αριθμός αυτών που εξυπηρετούνται κανονικά και τα οποία δεν ξεπερνούν τις 850.000. Αν μάλιστα συνυπολογιστούν αυτά που δεν έχουν μπει σε οριστική καθυστέρηση, αλλά βρίσκονται κοντά στο όριο, η αναλογία εξυπηρετούμενων και μη εξυπηρετούμενων δανείων είναι μικρότερη από ένα στα τρία.

Η τάση αυτή είναι κοντά στο να επαληθευθεί την τρέχουσα χρονιά, καθώς αυξάνεται η φορολογική επιβάρυνση μισθωτών και ελεύθερων επαγγελματιών και η ανεργία αναμένεται να φτάσει ή ακόμα και να ξεπεράσει το 30%. Η απόκτηση κατοικίας που αποτέλεσε το όραμα της τελευταίας δεκαετίας για εκατοντάδες χιλιάδες Ελληνες, κινδυνεύει να χαθεί οριστικά, συμπαρασύροντας σε μια ανατροπή της κυρίαρχης τάσης της ιδιοκατοίκησης, που θέλει το 80% των ελληνικών νοικοκυριών να διαθέτουν το δικό τους... κεραμίδι.

Την ίδια στιγμή πλήρης είναι η κατάρρευση των μικρομεσαίων επιχειρήσεων με δάνεια έως 1 εκατ. ευρώ, καθώς ο αριθμός των μη εξυπηρετούμενων οφειλών, συναγωνίζεται ευθέως με αυτόν που συνεχίζουν να αποπληρώνονται χωρίς τρίμηνη καθυστέρηση. Στοιχεία από τις τράπεζες ανεβάζουν τα επιχειρηματικά δάνεια που δεν αποπληρώνονται για χρονικό διάστημα άνω των τριών μηνών στις 120.000. Εάν προστεθούν άλλα 30.000 που εμφανίζουν έως τρίμηνη καθυστέρηση, ο συνολικός αριθμός αυτών που εμφανίζουν μερική ή ολική αδυναμία αποπληρωμής προσεγγίζει τις 150.000, έναντι μόλις 170.000 περίπου μικρών επιχειρηματικών δανείων που συνεχίζουν να αποπληρώνονται ομαλά. Η προσπάθεια σταθεροποίησης της αγοράς υπονομεύεται πλήρως από τις προβλέψεις για την ύφεση της οικονομίας που αναμένεται να αγγίξει το 4% το 2013, παρά την προσπάθεια που επιχειρείται για ενεργοποίηση των προγραμμάτων υπέρ των μικρομεσαίων επιχειρήσεων, που έχει ανακοινώσει το υπουργείο Ανάπτυξης.

Στον αγώνα στήριξης της μικρομεσαίας επιχείρησης, οι τράπεζες βρίσκονται σε παντελή σχεδόν αδυναμία, όσο οι επισφάλειες εκτινάσσονται με ρυθμούς πολλαπλάσιους του ρυθμού επιστροφής των καταθέσεων, μια τάση που δεν αρκεί να αντισταθμίσει τις σωρευτικές απώλειες της τελευταίας τριετίας. Παρά το γεγονός ότι το χαρτοφυλάκιο των δανείων μικρομεσαίων επιχειρήσεων είναι μικρό και μέρος μόνο του συνόλου των επιχειρηματικών δανείων, η αναχρηματοδότησή τους είναι απαγορευτική και υπακούει πλέον σε αυστηρούς κανόνες, που έχουν να κάνουν με την ικανότητα της επιχείρησης να καλύπτει τα έξοδά της από τα έσοδα. Τα κριτήρια που εφαρμόζουν οι τράπεζες δεν υπακούουν πλέον σε συνήθεις κατηγοριοποιήσεις, όπως είναι η κλαδική ταξινόμηση. Η διάκριση σε αναπτυσσόμενους και μη τομείς, ακυρώνεται στην πράξη, αφού σε μια οικονομία που η εσωτερική ζήτηση καταρρέει, μοναδικό εχέγγυο είναι η εξαγωγική δραστηριότητα και η ικανότητά της να διεισδύσει σε αγορές, ενώ στο εσωτερικό, οι κλάδοι που καλύπτουν άμεσες και ανελαστικές δαπάνες, εμφανίζονται ως οι πιο ευνοημένοι.

Καθημερινή (ΕΥΓΕΝΙΑ ΤΖΩΡΤΖΗ)